Διόρθωση στραβισμού σε παιδιά

Δεν είναι ασυνήθιστο φαινόμενο να ξεφεύγει το ματάκι ενός νεογέννητου. Κατά τη γέννηση, οι μύες του ματιού δεν είναι ακόμα συντονισμένοι, αλλά μέσα σε λίγες εβδομάδες το νεογνό μαθαίνει να κινεί και τα δύο μάτια ταυτόχρονα και το μάτι δεν ξεφεύγει πια. Εάν όμως η κατάσταση συνεχιστεί για διάστημα που ξεπερνά τη πρώιμη νεογνική ηλικία, τότε η άμεση προσφυγή στην παρέμβαση του ιατρού, προκειμένου να διορθωθεί ο στραβισμός, είναι περισσότερο από απαραίτητη.

Τί είναι ο στραβισμός & πότε εμφανίζεται

• Ο στραβισμός είναι ο όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάθε κατάσταση, κατά την οποία τα δύο μάτια δεν μπορούν να κοιτάξουν ταυτοχρόνως το ίδιο σημείο.
• Ο στραβισμός μπορεί να έχει διακυμάνσεις να είναι παρών συνεχώς, ή μπορεί να εμφανίζεται όταν το παιδί είναι κουρασμένο, άρρωστο ή όταν εστιάζει σε κοντινά αντικείμενα.
• Στην παιδική ηλικία ο στραβισμός συνήθως εμφανίζεται λόγω αδυναμίας συγχρονισμού των κινήσεων και της θέσεως των οφθαλμοκινητικών μυών.

Αντιμετώπιση στραβισμού

Ο πιο σημαντικός στόχος για τον οφθαλμίατρο και την οικογένεια του παιδιού στην ηλικία και τη φάση αυτή της θεραπείας είναι η βελτίωση της οράσεως του οφθαλμού πού στραβίζει.

• Τα γυαλιά αποτελούν το συνήθη τρόπο διαθλαστικής διόρθωσης

  Αντιστροφή της αμβλυωπίας: Η κάλυψη του οφθαλμού που βλέπει καλύτερα εξαναγκάζει τον αμβλυωπικό οφθαλμό να αναλάβει την προσήλωση και την όραση. Εάν η αμβλυωπία είναι μεγάλου βαθμού, η κάλυψη μπορεί να μην γίνεται ανεκτή: η μη συμμόρφωση είναι ένα σημαντικό πρόβλημα. Η κάλυψη είναι συνήθως μερικού χρόνου.  

• Ορθοπτική αντιμετώπιση

  Οι ορθοπτιστές έχουν σημαντικό ρόλο στην εκτίμηση, διάγνωση και παρακολούθηση του στραβισμού και της ανάπτυξης της όρασης. Η ορθοπτική θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στο να ελεγχθούν διαλείπουσες και λανθάνουσες παρεκκλίσεις.  

Χειρουργική αντιμετώπιση στραβισμού

  Η επέμβαση στραβισμού χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με τα γυαλιά και την κάλυψη του υγιούς ματιού, για να διορθώσει τον συντονισμό των μυών του ματιού.

Στόχος χειρουργείου αντιμετώπισης στραβισμού

• Η επίτευξη ικανοποιητικής αισθητικής εμφάνισης αποτελεί συχνά τον μόνο στόχο.
• Η ανακούφιση από μία ανώμαλη θέση της κεφαλής είναι ο επόμενος πιο συχνός στόχος.

Μπορεί να απαιτηθούν περισσότερες από μία χειρουργικές επεμβάσεις, όποια και αν είναι η ένδειξη.  

Διόρθωση στραβισμού: Η χειρουργική επέμβαση

  Η επέμβαση σταβισμού μία εξειδικευμένη οφθαλμολογική επέμβαση, ασφαλής και σχετικά απλή για τον μικρό μας ασθενή. Ρυθμίζοντας την τάση των εξωτερικών μυών στο ένα ή και στα δύο μάτια, τα μάτια μπορούν να ισιώσουν. Εάν η επέμβαση γίνει σε μεγαλύτερο παιδί τα μάτια μπορεί να ισιώσουν, αλλά η πλήρης σύζευξη των δύο ειδώλων δεν μπορεί να επιτευχθεί σε όλες τις περιπτώσεις.

• Το παιδί θα χειρουργηθεί σε κάποιο ειδικό Νοσοκομείο που έχει Παιδιατρικό Χειρουργικό Τομέα.
• Δεν απαιτείται παραμονή του παιδιού στο νοσοκομείο για όλη την ημέρα.
• Θα γίνουν οι εξετάσεις ρουτίνας και θα συναντήσετε τον οφθαλμίατρό σας.
• Ο αναισθησιολόγος μπορεί να απαντήσει σε κάθε ερώτηση που θα έχετε σχετικά με τη γενική αναισθησία που θα χρησιμοποιηθεί.
• Κατά την επέμβαση, θα δοθεί στο παιδί ένα καταπραϋντικό που θα φέρει υπνηλία πριν από την είσοδό του στο χειρουργείο. Ο αναισθησιολόγος θα βεβαιωθεί ότι το παιδί κοιμάται σε όλη τη διάρκεια της επέμβασης.

Μετά την επέμβαση διόρθωσης στραβισμού

 

• Μετά από την επέμβαση, ειδικά εκπαιδευμένες νοσοκόμες θα επιβλέπουν προσεκτικά το παιδί σας. Αφού ξυπνήσει, το παιδί θα μεταφερθεί στο αναρρωτήριο.
• Μπορεί να υπάρξει μικρός ή και καθόλου πόνος από την επέμβαση.
• Το αναισθητικό μπορεί να φέρει ελαφριά ναυτία.
• Για ένα σύντομο διάστημα, το ένα ή και τα δύο μάτια μπορεί να σκεπασθούν με χειρουργική κάλυψη.

 

Πότε θα μπορέσει να επιστρέψει το παιδί μου στο σπίτι;

• Το παιδί θα μπορεί να επιστρέψει στο σπίτι πολύ σύντομα – πιθανώς και την ημέρα της επέμβασης, ή την επόμενη.
• Ο ιατρός ίσως σας δώσει κάποια αλοιφή ή σταγόνες για να βάζετε στο μάτι του παιδιού για λίγες ημέρες.
• Τα μάτια θα είναι κόκκινα στα σημεία όπου έγινε η ρύθμιση των μυών, αλλά αυτό θα υποχωρήσει σε δύο εβδομάδες περίπου.
• Το παιδί θα μπορέσει να επιστρέψει σε μία φυσιολογική ρουτίνα μέσα σε μία με δύο μέρες.
• Βεβαιωθείτε ότι ακολουθείτε τις συγκεκριμένες οδηγίες του ιατρού σας.

 

Συχνές Ερωτήσεις για τη διόρθωση στραβισμού

 

Πώς μπορούν τα γυαλιά να σταματήσουν τον στραβισμό του παιδιού μου;

  Σε ένα υπερμετρωπικό παιδί με στραβισμό, τα γυαλιά χορηγούνται για τη βελτίωση της οράσεως, κυρίως όμως χορηγούνται για να απαλλάξουν τα μάτια από την ανάγκη για επιπλέον προσαρμογή. Σε αυτή την προσαρμογή οφείλεται ο στραβισμός των οφθαλμών. Η εστίαση γίνεται τώρα με βοήθεια από τα γυαλιά και όχι μόνο από τους μυς του ματιού. Έτσι τα μάτια λειτουργούν σε μια κατάσταση λειτουργικής ισορροπίας, σε «παράλληλη» θέση.

Διορθωτικά γυαλιά

Τα διορθωτικά γυαλιά επομένως παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη μείωση ή και εξάλειψη ακόμη του στραβισμού και την «ευθυγράμμιση» των δύο οφθαλμών. Πολλές φορές η χρήση των διορθωτικών γυαλιών είναι αρκετή καθώς μόνο με τη χρήση αυτών μπορεί να διορθώνεται πλήρως ο στραβισμός. Άλλοτε πάλι η ευθυγράμμιση των οφθαλμών για να είναι πλήρης χρειάζεται χειρουργική επέμβαση.  

Στραβισμός & Μυωπία

Από την άλλη πλευρά, σε ένα παιδί με μυωπία ή αστιγματισμό, τα γυαλιά μπορούν να βελτιώσουν την όραση του. Έτσι μειώνεται η αμβλυωπία και μπορεί να επιτευχθεί η σωστή σύζευξη των δύο εικόνων από τους δύο οφθαλμούς. Τότε μόνο δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες ώστε να αναπτυχθεί η στερεοσκοπική όραση στην οποία οφείλεται η τρισδιάστατη όρασή μας.    

Εάν το παιδί μου φορά γυαλιά, θα χρειαστεί κάλυψη του ματιού ή χειρουργείο;

  Στη περίπτωση της αμβλυωπίας, θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί οπωσδήποτε κάλυψη του ματιού και πιθανότατα και διορθωτικά γυαλιά.   Τα γυαλιά και μόνο αρκετές φορές μπορεί να είναι ικανά να ισιώσουν τα μάτια με πλήρη επιτυχία. Ωστόσο συχνά, τα γυαλιά θα ισιώσουν τα μάτια μόνο εν μέρει και η επέμβαση θα είναι ακόμα απαραίτητη για να συμπληρώσει και ολοκληρώσει τη θεραπεία.

Πότε μπορεί το παιδί μου να πάψει να φορά γυαλιά;

Καθώς το παιδί μεγαλώνει, το μάτι μεγαλώνει κι αυτό και αναπτύσσεται αλλάζοντας σχήμα (πιο μακρύ και λιγότερο υπερμετρωπικό). Το παιδί με υπερμετρωπία που χρειαζόταν γυαλιά για να ισιώσει τα μάτια, θα χρειάζεται όλο και ασθενέστερους φακούς όσο περνούν τα χρόνια. Συχνά, τα γυαλιά δεν χρειάζονται πια όταν το παιδί μπεί στην εφηβεία. Ωστόσο, εάν τα γυαλιά χορηγηθούν για τη διόρθωση μυωπίας ή αστιγματισμού, μπορεί να εξακολουθήσουν να χρειάζονται για να βοηθούν το παιδί να εστιάσει.  

Θα χρειαστούν παραπάνω από μία επεμβάσεις;

Όταν ένα παιδί υποβληθεί σε επέμβαση στραβισμού, μία επέμβαση συνήθως αρκεί. Ωστόσο, το ποσοστό της διόρθωσης που είναι σωστό για ένα παιδί, μπορεί να αποδειχθεί πολύ μεγάλο ή πολύ μικρό για ένα άλλο. Είναι δυνατό κάποιες φορές να χρειαστούν παραπάνω από μία επεμβάσεις.  

Γιατί δε γίνεται το παιδί μου να κάνει μόνο την επέμβαση και να μη χρειάζεται να φορά τα γυαλιά;

Η επέμβαση έχει στόχο να θεραπεύσει μόνο εκείνο το ποσοστό του στραβισμού που δεν μπορεί να διορθωθεί από τα γυαλιά. Να θυμάστε ότι τα μάτια του παιδιού σας θα συνεχίσουν να αναπτύσσονται και ότι τα γυαλιά για υπερμετρωπία πιθανώς θα χρειάζονται για αρκετά ακόμα χρόνια.  

Θα χρειαστεί το παιδί μου γυαλιά ή κάλυψη του ματιού μετά από την επέμβαση στραβισμού;

Εάν τα γυαλιά ήταν απαραίτητα πριν την επέμβαση, το πιο πιθανό είναι ότι θα χρειάζονται και μετά την επέμβαση. Η επέμβαση θα βοηθήσει να ισιώσουν τα μάτια του παιδιού, αλλά είναι μόνο ένα θεραπευτικό εργαλείο, όχι ολοκληρωμένη θεραπεία. Το παιδί σας θα χρειαστεί να φορά γυαλιά έως ότου η θεραπεία ολοκληρωθεί. Σπάνια, η κάλυψη του ματιού για την υπολειπόμενη αμβλυωπία θα είναι επίσης απαραίτητη και μετά από την επέμβαση.  

Τι είναι οι ασκήσεις του οφθαλμού;

Οι ασκήσεις του οφθαλμού (ασκήσεις ορθοπτικής) μπορούν να φανούν χρήσιμες σε συγκεκριμένες περιπτώσεις στραβισμού. Έχουν σκοπό να βοηθήσουν τα μάτια να κινούνται μαζί και υποβοηθούν την σύζευξη των δύο εικόνων από τους δύο οφθαλμούς. Η ορθοπτική μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να αξιολογηθεί η δυνατότητα του παιδιού για σύντηξη των εικόνων πριν από την επέμβαση, και για να «προετοιμάσει» τα μάτια για τη σύντηξη μετά από την επέμβαση. Οι ασκήσεις ορθοπτικής γίνονται συνήθως κάτω από την παρακολούθηση του Δρ. Παντελίδη και ενός ειδικευμένου στην ορθοπτική ορθοπτιστή.

Διόρθωση στραβισμού: Ο ρόλος της συνεργασίας των γονιών

  Μετά από την επέμβαση, τα μάτια του παιδιού σας μπορεί να φαίνονται ίσια, αλλά ακόμα μαθαίνουν να βλέπουν σωστά. Είναι πολύ σημαντικό για το παιδί σας να συνεχίσει να επισκέπτεται τον οφθαλμίατρο έως ότου η θεραπεία ολοκληρωθεί. Το πόσο πολύ θα διαρκέσει η θεραπεία και το πόσο καλά θα αποδώσει ποικίλει από παιδί σε παιδί. Εξαρτάται από τη φύση του προβλήματος, από το πότε άρχισε η θεραπεία και από όσα έπρεπε να γίνουν τότε. Για παράδειγμα ένα μικρό παιδί στο οποίο ανιχνεύεται νωρίς το τεμπέλικο μάτι, μπορεί να χρειαστεί μόνο κάλυψη του υγιούς ματιού για λίγες εβδομάδες πριν από την επέμβαση, ενώ ένα παιδί με υπερμετρωπία μπορεί να φορά τα γυαλιά για πολλά χρόνια.  

Δώστε τέλος στο στραβισμό του παιδιού σας

Αρχίζοντας θεραπεία όσο το δυνατό νωρίτερα, και με τη σωστή παρακολούθηση των οδηγιών του ιατρού σας, μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να μπει στο «σωστό δρόμο» για να επιτύχει και να διατηρήσει καλή όραση στο υπόλοιπο της ζωής του. Η σωστή αντιμετώπιση για το σωστό χρόνο με τη συνεργασία και την υπομονή από εσάς και το παιδί, ανταμείβουν με ένα καλό οπτικό αποτέλεσμα το οποίο θα είναι εφόδιο για όλη τη ζωή του παιδιού.

Στραβισμός σε ενήλικες

• Ο στραβισμός των ενηλίκων οφείλεται συνήθως σε βλάβη στο απαγωγικό σκέλος του συστήματος ελέγχου της οφθαλμικής ευθυγράμμισης.
• Καθώς η κάθε περίπτωση είναι διαφορετική το ιστορικό, η φυσική εξέταση και η διερεύνηση θα πρέπει να κατευθύνονται ανάλογα και ο κάθε ασθενής θα πρέπει να εξετάζεται ενδελεχώς, ώστε να του προταθεί ο κατάλληλος για την περίπτωσή του τρόπος αντιμετώπισης από Έμπειρο - Εξειδικευμένο Οφθαλμίατρο.